Felsefe, Günümüzde Bilime Yol Gösteriyor Mu?

 

Felsefe, Günümüzde Bilime Yol Gösteriyor Mu?

Felsefe sözcüğünün Yunanca aslı “philosophia”dır. Seviyorum, peşinden koşuyorum, arıyorum anlamına gelen "philia" ve bilgi, bilgelik anlamına gelen "sophia" sözcüklerinden türeyen bir kelimedir.

Filozoflar, genel anlamda edindiği bilgileri eleştiren, varoluşu, süreçleri ve işleyişi açıklamak için düşünen, ve düşünmeye yol açan bu düşünme eyleminden yeni sonuçlara varan, bu sonuçları ifade etmek için yeni tanımlar ve yeni bilgiler üreten kişilerdir.

Bilgiyi doğrulayabilme yöntemlerinin kısıtlı olduğu zamanlarda felsefe ve bilim iç içeydi ve filozoflar aynı zamanda bilim adamlarıydılar. Yani bir nevi polimat (Hezarfen) idiler. Bu tip filozof-bilim adamlarının önde gelen örnekleri ise Thales, Pisagor, Aristotales gibi isimlerdir.

 

Bilim günümüzde son derece hızlı ilerlemektedir. Bilimin kazandırdığı sonuçların kullanılması ve bilimin amaçları konusunda “doğru” varsayımlarının yanında günümüz dünyasında denetlenemeyecek felaketlere sebep olabilecek “en kötü” yaklaşımların olduğu bir gerçektir. Bunun hakkında örnek vermek gerekirse de, Profesör Stephen Hawking ve Oldukça başarılı bir girişimci olan Elon Musk "Yapay zekâ, kendisini geliştirmeyi sürdürecek ve kendisini yeniden biçimlendirerek yavaş bir biyolojik evrime sahip diyebileceğimiz insanlara göre çok hızlı bir şekilde kendi ütopyasını kuracaktır. Bu tür bir güçle başa çıkmak neredeyse imkansızdır. Yapay zekâ ise böylelikle insanlığın sonunu getirebilir.” diyerek bu kaygılardan birini dile getirmektedir.

“Felsefe, Bilimin Neye Odaklanacağını Belirler”

Felsefenin var olan her şeyle ilgili olduğunu söyleyebiliriz. “ Her düşünce, her yaklaşım felsefi bir soruşturmanın konusu olabilir. Bilim dediğimiz de araştırmayı sağlayabileceğimiz kısım da felsefi düşünceyle birebir ilgilidir. 

‘’Felsefe Bilimin Sınırlarını Kaldıracak’’

“Dünyada bildiklerimizin sayısı ne kadar artarsa artsın, bizim evrenle kurduğumuz ilişki felsefe açısından hiç olmadığı kadar devam edecek. Bu açıdan felsefe, bilimsel gelişmeler hakkında hep soru sormaya devam edecektir. Bilimsel gelişmeler felsefeyi besleyecek. Bilim insanlarına bu denli felsefi tartışmalar kendi çalışma alanlarının sınırlarını aşma konusunda katkı sağlayacaktır.

Felsefe, doğruyu bulma yolunda, düşünsel bir çalışmadır.

 

Felsefenin Bugün Bilim Üzerindeki Etkisi?

Felsefe bugün bilimle direkt ilişki halinde değildir. Hiç ilişki halinde değildir demiyorum. Sadece eskisi kadar katı biçimde kendini göstermiyor diyorum. Yapılan çalışmalar artık daha deneysel olmuş vaziyette, tahmin edebileceğimiz üzere bunun sebebi teknolojinin gelişmesi ve hızla halka yayılmasıdır. Fakat etik konusunda felsefe hala bilime önemli ölçüde destek vermektedir. Buna örnek vermek gerekirse Biyoetik felsefe ile birebir ilgilidir.

Biyoetik: Tıp ve biyoloji alanında ortaya çıkan yeniliklerin, çeşitli teknolojik gelişmelere bağlı olan bilimsel sonuçların, etik düzlemde meydana getirdiği kapsamlı sorunların irdelenmesi üzerinden gelişen etik alanı ya da bölümüdür.